Integriteit

Integriteit is de persoonlijke eigenschap, karaktereigenschap, van een individu die inhoudt dat de betrokkene eerlijk en oprecht is en niet omkoopbaar. De persoon beschikt over een intrinsieke betrouwbaarheid, zegt wat hij doet, en doet wat hij zegt, heeft geen verborgen agenda en veinst geen emoties.

Wat is integriteit?

Integriteit is een goede karaktereigenschap. Een integer persoon houdt vast aan normen en waarden, ook als deze van buitenaf onder druk staan. Een integer persoon is eerlijk en betrouwbaar en laat zich niet omkopen. Een integer persoon kan over eigen gedrag en keuzes verantwoording afleggen.

Wat mensen integer gedrag vinden, is overigens afhankelijk van de samenleving en de tijd. In de ene samenleving is eerlijkheid heel belangrijk, elders is het juist integer om iemand niet voor schut te zetten.

Integriteit op het werk

Integer handelen op je werk houdt in dat je je functie goed en zorgvuldig uitoefent, met inachtneming van je verantwoordelijkheden en de geldende normen en waarden binnen de organisatie en je functie. Het is dus belangrijk dat je op de hoogte bent van de visie van je werkgever, de beroepscode en de op dat moment geldende normen en waarden van de organisatie. In de meeste gevallen zijn deze uitgewerkt in gedragscodes die concreet aangeven wat wel en niet toelaatbaar is bij de uitoefening van je functie.

Maar niet alles kan in regels vastgelegd worden. Als regels ontbreken of onhelder zijn, oordeel je zelf en handel je volgens algemeen aanvaarde sociale en ethische normen. Integer werken betekent dat je professioneel, dienstbaar, onafhankelijk, betrouwbaar en zorgvuldig werkt. Je neemt verantwoordelijkheid voor je eigen handelen, je bent aanspreekbaar op je gedrag, en je spreekt anderen hierop aan. Je bent je bewust van het vertrouwen dat mensen in je stellen. Dat gaat vaak verder dan het vasthouden aan officiële regels. Burgers rekenen er bijvoorbeeld op dat de overheid zorgvuldig bestuurt en dat alle ambtenaren integer werken. Met andere woorden, ambtenaren zetten hun positie, hun bevoegdheden, hun tijd en middelen puur in waarvoor deze bedoeld zijn!
Vaak is de grens tussen integer en niet-integer handelen duidelijk. Je laat je bijvoorbeeld niet betalen om iets "niet te zien".  

Bij ieder dilemma wat je tegenkomt zou je jezelf deze vraag moeten stellen:
"Als ik dit doe, zou het erg zijn om dat morgen in de krant te lezen?" Als het antwoord ja is, dan is het antwoord vooral niet doen!  

De meeste organisaties hebben een integriteitsstatuut of richtlijnen opgesteld. In zulke richtlijnen staat uitgelegd wat voor jouw organisatie integer handelen inhoudt, zoals: 

  • Je voorkomt belangenverstrengeling en je maakt je eigen positie en belangen duidelijk bij (potentiële) conflicten.
  • Je gaat zorgvuldig om met persoonlijke of gevoelige informatie en lekt geen geheimen.
  • Je komt beloftes, afspraken en verplichtingen na.
  • Je staat mensen fatsoenlijk te woord, neemt klachten serieus en rapporteert juist en correct.
  • Je houdt je aan de Nederlandse wet.
  • Je informeert anderen vanuit jouw positie en deskundigheid over eventuele risico’s die zij lopen.
  • Je geeft aan wanneer er iets van je gevraagd of verwacht wordt dat naar jouw oordeel niet integer zou zijn.
  • Je kiest bij een conflict geen kant, maar je probeert het geheel te overzien en je handelt daarnaar.
  • Je meldt het als je een fout gemaakt hebt en je onderneemt zelf actie om de schade te beperken.
  • Je bent loyaal aan de organisatie waarvoor je werkt en je dient de belangen van je functie.
  • Je blijft integer handelen, ook wanneer dit voor jou nadelen, spanningen of conflicten met zich meebrengt.

Voorbeelden van niet-integer gedrag op het werk

Niet-integer gedrag komt helaas veel voor, bijvoorbeeld:

  • Iemand maakt misbruik van bevoegdheden, voorkennis of persoonlijke informatie.
  • Iemand laat zich beïnvloeden in het oordeel door een persoonlijke relatie, sociale status, uiterlijk, sekse, bevolkingsgroep.
  • Iemand laat zich omkopen om ‘weg te kijken’.
  • Iemand behandelt eigen mensen, familieleden, kennissen anders dan anderen.